Label: ,

Asal Usul Meruan Asuk




Sekitar 200 toun jok uaih bolum kepala adat ngaraiah Tomakung Hebiling. Tomakung Hebiling berasal tahkan sungoi Melawi, iyok buhow tahkan lubang sungoi Melawi karena zaman holuk arok sekelompok kolunon jok ngurah kuhung kolunon. Beteng erih tomakung Hebiling buhow noku lubang sungoi Mentomoi, Iyok nguan perkampungan koik unuk muara sungoi Pohtung. 


Botoun-toun kotahiwah Tomakung Hebiling mocon nuk kapung muara sungoi Pohtung. Mahtan pencaharian idok hondow-hondow ngumok hatun-hatun. Haboi umak kapung-kapung bohkon ngindoi ngohtom tiba, ulun kapung handop koreja ahkan panen pohoh umbot. Tiap hondow idok maat arok nuk kapung, malahan arok jok ngopilik tiruh nuk umok.


Hondow erih Mahe eyam tulak nokuh umok karena oruhah punai umbot nganak. Unuk ngindow waktu Mahe jolik nguan losung nuk mucak paroi. Mahe turuih ngonin alat-alat pokahkaih, umbot erih Mahe turuih tulak nokuh unuk nguan losung. Dahpot unuk anai, Mahe turuih moluak pokahkaih jok oniu. Tahpi Mahe tolingau ngonin pohorak otak. Mahe naah oruhah Tirai ngitot pohorak noku unuk Mahe nguan losung karena Tirai punai hulik nganak jadi iyok eyam taai ngitot pohorak ahkan Mahe. Ngonih erih, Mahe nyuhuk oruhah Tirai ngahut pohorak unuk isung lihkut asuk. Oruhah pun turuih ngahut pohorak unuk lihkut asuk. Umbot asuk dahpot Mahe turuih ngonin pohorak tahkan lihkut asuk. Eyam tahik ondow turuih pindong kolabun bahiu, eyam tahik turuih ondow ucan. Erih akibat perbuatan Mahe jok uwaih ngahut pohorak nuk lihkut asuk kolabun asuk kolow kolunon. Menurut kepercayaan adat suku Uud Danum eyam taai nguan binahtang kolow kolunon.


Beteng kejadian bosaluh bahtuk ulun kapung arok jok botahan nuk lohpow, arok jok buhow. Jok buhow nohuih sungoi Motomoi, arok jok buhow nokuh puruk. Idok jok nohuih sungoi Motomoi Reai, Burung mak Bulo. Unuk Reai mahtoi pemarak Kiham Reai. Sedangkan unuk Bulo paluih unuk pemarak Bulo Paluih. Unuk Burung Paluih konohabot Linang Burung. Eyam mahcuk tahkan Linang Burung, Lendan pun paluih. Ngaraiah Korong Bokuk.


Nyiring hontuh lujak jok bobahtuk kolabun danumah daraih honong arok terbukti kesahah. Sebagian ulun kapung jok honong bolum, idok nguan kapung koik nuk juoi sungoi Belatik anak sungoi Motomoi jok wyam macuk tahkan sungoi Malu. Makuk Asan kolaban pelang koturunan tomakung Hebiling.


Kapung pelang mak Nyai Kehunoi eyam macuk, Pelang jatuh cinta umbak Nyai Kehunoi. Pelang turuih nyakai, iyok jolik nohtok Nyai Kehunoi. Tahpi solama iyok bagawik Nyai Kehunoi eyam puji lombut. Pelang kecewak, iyok langsung nuhtup acara umbak acara lehkah. Ngonih kabar Pelang bogawik Nyai kehunoi pun langsung nyuhuk okakah nguan Dalok. Nyai Kehunoi jolik kak nohtok tapak Pelang jok kabarah bokenak. Iyok jolik membuktikan kesah ulun arok. Namun ketahin gawik dih Pelang eyam pujik lombut nokuh gawik Nyai Kehunoi. Nyai Kehunoi nuhtup gawik dih turuih lehkah.


Nyiring nuk ohtoi kesah “Asal Usul Meruan Asuk” bukti nyata tahkan kejadian “Besaluh Batu”. Kesah ihtuh merupakan kesah nyata jok pujik terjadi unuk dusun Buntut Purun, Desa Buntut Sabon, Kecamatan Ambalau, Kabupaten Sintang. Bahkan nyiring huntuh menurut kesah sesepuh adat, koturunan tomakung Hebiling honong arok nuk Dusun Buntut Purun.


(cerita ini di ambil dari skripsi mahasiswa Universitas Tanjungpura)

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

 
The Ngawan © 2014 | Birds with the same feather flock together.